Czy Grecja ma króla? Historia i dziedzictwo monarchii greckiej

Kiedy pada pytanie „Czy Grecja ma króla”, wiele osób może być zaskoczonych odpowiedzią. Grecja nie ma króla od prawie pięciu dekad. Nie zmienia to jednak faktu, że historia monarchii greckiej jest złożona i fascynująca. Wypełniają ją dramatyczne wydarzenia i polityczne zawirowania. W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się postaci ostatniego greckiego monarchy.

Historia monarchii w Grecji: Król Konstantyn II

Monarchia w Grecji została ustanowiona w XIX wieku po wojnie o niepodległość. Zakończyła się ona uwolnieniem Grecji spod panowania osmańskiego. Przez kolejne dekady, kraj ten przechodził przez różne fazy polityczne, ale zawsze z królem na tronie. Kluczową postacią w historii greckiej monarchii był król Paweł, ojciec ostatniego króla Grecji, Konstantyna II.

Król Grecji Konstantyn II objął tron w 1964 roku, po śmierci ojca, króla Pawła. Był on młodym, pełnym energii władcą. Jego panowanie zaczęło się w trudnym dla Grecji czasie. Okres ten był naznaczony niestabilnością polityczną oraz napięciami społecznymi, które stopniowo prowadziły do głębokich podziałów w kraju. Grecka rodzina królewska musiała stawić wówczas wielu wyzwaniom, nieraz karkołomnym.

Panowanie Konstantyna II: Od Nadziei do Tragedii

Konstantyn II miał zaledwie 23 lata, gdy został królem Grecji. Jego panowanie rozpoczęło się w atmosferze nadziei na lepszą przyszłość, ale szybko przerodziło się w serię dramatycznych wydarzeń. Najbardziej znaczącym z nich była nieudana próba przeciwstawienia się ówczesnej juncie wojskowej, która przejęła władzę w 1967 roku. Król, próbując przywrócić demokrację, zorganizował zamach stanu, który jednak zakończył się fiaskiem.

Po tej porażce, Król Grecji Konstantyn II musiał uciekać wraz z rodziną. Wyjechał do Włoch, a później do Wielkiej Brytanii, gdzie mieszkał przez większość swojego życia na wygnaniu. Miesiące później, junta wojskowa ogłosiła zniesienie monarchii, a w 1974 roku, po upadku dyktatury, Grecy odrzucili monarchię w ogólnokrajowym referendum, w którym zdecydowaną większością głosów poparli utworzenie republiki.

Życie na Wygnaniu i Powrót do Grecji

Po opuszczeniu Grecji, Konstantyn II i jego rodzina osiedlili się w Wielkiej Brytanii. Jego żona, była królowa Anna Maria, oraz pięcioro dzieci doświadczyli życia na emigracji, z dala od ojczyzny. Mimo że Konstantyn II był kuzynem księcia Filipa, męża królowej Elżbiety II, co łączyło go z brytyjską rodziną królewską, jego życie na emigracji było pełne wyzwań.

Wielu Greków nadal miało mieszane uczucia wobec byłego króla, a powrót Konstantyna II do Grecji w latach 2000. spotkał się z różnorodnymi reakcjami. Choć nie miał już oficjalnego tytułu ani roli politycznej, Konstantyn II zamieszkał w północnych Atenach, niedaleko terenu dawnego letniego pałacu jego rodziny w Tatoi. Był to symboliczny powrót do ojczyzny, choć w zupełnie innych okolicznościach niż te, w których ją opuszczał.

Śmierć Króla Konstantyna II i Dziedzictwo Greckiej Monarchii

Król Konstantyn II zmarł we wtorek 10 stycznia 2023 w Atenach, w wieku 82 lat. Jego śmierć zamknęła pewien rozdział w historii Grecji, kończąc epokę monarchii, która miała swoje korzenie w czasach narodzin nowoczesnego państwa greckiego. W ostatnich tygodniach życia, jego stan zdrowia znacznie się pogorszył Mógł jednak cieszyć się wsparciem bliskich, szczególnie byłej Królowej Hiszpanii Sofii, która towarzyszyła mu w tych trudnych chwilach.

Zgodnie z planami, Konstantyn II ma zostać pochowany na terenie dawnego letniego pałacu jego rodziny w Tatoi, obok swoich przodków, w tym króla Pawła. To miejsce, otoczone bujną przyrodą i historią, stanowi idealne miejsce spoczynku dla ostatniego króla Grecji. Jego ostatnie publiczne wystąpienie miało miejsce kilka tygodni przed śmiercią, kiedy to uczestniczył w nabożeństwie w towarzystwie swojej siostry, byłej królowej Sofii, oraz innych członków rodziny.

Dlaczego Grecja Nie Ma Króla?

Grecja jest dziś republiką, a zniesienie monarchii było wynikiem wielu lat politycznych zawirowań i przemian. Rząd jedności narodowej, który został utworzony po upadku dyktatury, odegrał kluczową rolę w przywróceniu demokracji i umocnieniu republikańskiego ustroju w kraju.

Grecy zdecydowanie odrzucili monarchię, a konstytucja uchwalona w 1975 roku oficjalnie potwierdziła Grecję jako republikę. Choć członkowie byłej greckiej rodziny królewskiej wciąż budzą zainteresowanie, ich rola w greckim społeczeństwie jest dziś marginalna. Konstantyn II, mimo że był ostatnim królem Grecji, pozostawił po sobie dziedzictwo, które nadal jest przedmiotem debat i refleksji.

Ciekawostki na temat członków rodziny królewskiej i monarchii

• Grecka rodzina królewska miała powiązania z wieloma europejskimi dynastiami – Królowa Fryderyka, matka króla Konstantyna II, była pochodzenia niemieckiego. Królowa Anna Maria, żona Konstantyna, jest córką króla Danii Fryderyka IX. Kuzynem Króla Konstantyna II był książę Filip, mąż brytyjskiej królowej Elżbiety II. Sprawiało to, że grecka monarchia była ściśle związana z innymi europejskimi dworami.
• Król Konstantyn II był utalentowanym sportowcem – w 1960 roku, na cztery lata przed objęciem tronu, Konstantyn II zdobył złoty medal olimpijski w żeglarstwie podczas Igrzysk Olimpijskich w Rzymie. Był to wielki sukces dla młodego księcia, który później został honorowym członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.
• Pałac królewski w Atenach stał się siedzibą parlamentu – dawny pałac królewski w centrum Aten, znany dziś jako Parlament Grecji, był przez lata siedzibą greckiej rodziny królewskiej, do czasu zniesienia monarchii. Później budynek ten został przekształcony w siedzibę greckiego parlamentu, a dawny letni pałac w Tatoi stał się rezydencją wielu członków rodziny królewskiej.
• Rodzina królewska spoczywa w Tatoi – na terenie dawnego letniego pałacu w Tatoi znajduje się królewski cmentarz, gdzie pochowani są liczni członkowie greckiej rodziny królewskiej. W tym Król Paweł i Królowa Fryderyka, rodzice Konstantyna II. To miejsce ma szczególne znaczenie historyczne i emocjonalne dla rodziny.
• Zniesienie monarchii było dwukrotnie głosowane – Monarchię zniesiono w Grecji dwa razy. Pierwszy raz w 1924 roku, kiedy to kraj stał się republiką po klęsce w wojnie z Turcją. Monarchia została jednak przywrócona w 1935 roku. Drugi raz, tym razem ostateczny, zniesiono monarchię w 1974 roku po upadku dyktatury wojskowej, gdy Grecy zdecydowali w referendum, że chcą żyć w republice.

Podsumowanie

Grecja nie ma króla, a ostatnim monarchą, który zasiadał na tronie, był król Konstantyn II. Jego panowanie, choć krótkie i naznaczone polityczną niestabilnością, miało ogromny wpływ na historię kraju. Grecy odrzucili monarchię w 1974 roku, co otworzyło nowy rozdział w dziejach państwa jako republiki. Dziś, Grecja jest nowoczesnym krajem demokratycznym, ale pamięć o greckiej rodzinie królewskiej, szczególnie o królu Konstantynie II, wciąż żyje w świadomości wielu ludzi, zarówno w Grecji, jak i poza jej granicami.